Rewilding to odtwarzanie naturalnych procesów z korzyścią dla ludzi i przyrody. Pod tym hasłem w Goleniowie odbyło się wydarzenie poświęcone odbudowie ekosystemów i tworzeniu biologicznie zróżnicowanych siedlisk z uwzględnieniem interesów społeczności lokalnych.

Światowy Dzień Rewildingu zorganizowany przez zespół Rewilding Oder Delta (ROD) 22 marca 2025 r. w goleniowskiej Rampie Kultura zgromadził liczną międzynarodową publiczność – zarówno partnerów, przedstawicieli instytucji jak i mieszkańców regionu. Wraz z burmistrzem Gminy Goleniów oraz ekipą Goleniowskiego Domu Kultury na wielkie święto przyrody zawitali reprezentanci Lasów Państwowych, Wód Polskich, samorządów, centrów edukacji oraz organizacji pozarządowych, przedsiębiorców, rolników, wolontariuszy i mieszkańców. Ich obecność pokazała, że idea rewildingu jest w regionie coraz lepiej identyfikowana nie tylko z działaniami renaturalizacyjnymi, ale również z tymi prospołecznymi.
Spacer z przyrodnikiem
Dokładnie 22 marca cały świat obchodzi Dzień Wody. Był to świetny pretekst, aby rozpocząć rewildingowe święto od spaceru nad rzekę. Przechadzka „Z Iną pod rękę” odbyła się w towarzystwie hydrobiologa Artura Furdyny, od lat działającego w regionie na rzecz poprawy stanu wód i krajobrazu. Przewodnik, wspólnie z gospodarzem miasta, burmistrzem Krzysztofem Sypieniem, opowiedział nam o znaczeniu rzeki w przestrzeni miasta, potencjale retencyjnym terenów nadrzecznych, a także walorach edukacyjnych, turystycznych i rekreacyjnych przestrzeni bezpośrednio sąsiadujących z Iną. Efektem tej wymiany doświadczeń były deklaracje wspólnych działań mających na celu poprawę stanu ekologicznego goleniowskiej arterii wodnej oraz jej dopływów.
Tematem żywo interesowali się obecni na spacerze mieszkańcy Goleniowa.
– Byłoby wspaniale móc spędzać czas nad rzeką czystą i zdrową. Szczególnie podoba mi się wizja goleniowskiej plaży nadrzecznej, gdzie można by było wypocząć z całą rodziną – zauważa Darek, twórca Inicjatywy Ratujmy Inę.
Po spacerze uczestnicy zgromadzili się w Rampie Kultura, gdzie w foyer czekało na nich wielobarwne stoisko przygotowane przez zespół ROD oraz partnerów Sieci Współpracy Delty Odry. Można było tam zapoznać się z materiałami promocyjnymi, porozmawiać z ekspertami oraz spróbować lokalnych specjałów dostarczonych przez ekologiczne przedsiębiorstwa i gospodarstwa rolne.
– Bardzo fajne gadżety. Najbardziej spodobały mi się naklejki ze zwierzętami – łososiem, wilkiem, żubrem, rysiem, bielikiem. Wiem od rodziców, że to chronione gatunki, niektóre prawie wyginęły. Próbowałam też pysznego dżemu malinowego oraz chipsów kukurydzianych – dzieli się wrażeniami Ania, młoda uczestniczka imprezy.
Premiera filmu
Następnie wszyscy goście podążyli do sali widowiskowej, aby uczestniczyć w premierze krótkometrażowego filmu „Odra: dwa kraje, jedna delta”, zrealizowanego w obszarze Rewilding Oder Delta we wrześniu 2023 roku. Był to skrupulatnie przygotowany pokaz, bardzo wyczekiwany przez współtwórców i bohaterów tej pełnej ciepła historii o rewildingu na polsko-niemieckim pograniczu. Opowieść, wyreżyserowana przez Emmanuela Rondeau i sfinansowana przez Rewilding Europe zrobiła na wszystkich duże wrażenie.
Dyrektor szczecineckiego Centrum Edukacji Ekologicznej i Rewitalizacji Jezior Radosław Wąs zauważa: – Bardzo ciekawy i tchnący nadzieją film. Cieszę się, że będzie już wkrótce dostępny, gdyż bardzo chciałbym wykorzystać go podczas naszych zajęć z młodzieżą.
Premierę online zaplanowano 03.04.2025 o godzinie 17:00 na kanale Youtube Rewilding Europe.
Cztery historie o rewildingu
Po pokazie goście uczestniczyli w spotkaniu z ekspertami – mini panel dyskusyjny opowiadający o różnych ścieżkach prowadzących do wspólnego celu. „Rewilding na cztery głosy” był rozmową czwórki pasjonatów i orędowników idei współistnienia dzikiej przyrody oraz ludzi we wspólnym, zdrowym krajobrazie. Magdalena Tracz (Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze), Marta Hapoń-Sobieraj (Fundacja dla Klimatu i Bioróżnorodności), Piotr Nieznański (Rewilding Oder Delta) oraz Artur Furdyna (Towarzystwo Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy) podzielili się z publicznością swoim życiowym doświadczeniem i tym w jaki sposób weszli na ścieżkę rewildingu.
Reintrodukcja populacji żubra i rysia, odtwarzanie terenów podmokłych i przywracanie na nich bioróżnorodności, kompleksowe dbanie o zlewnie rzek oraz współpraca ze społecznością wraz z edukacją sprawczą to tematy, które łączy wspólna idea holistycznego dbania o całą mozaikę i wszystkich użytkowników krajobrazu. Historie ekspertów wzbudziły wiele pozytywnych emocji: – Jestem bardzo wzruszona i wdzięczna, że mogłam dziś być tutaj z ludźmi, którzy dzielą się swoją pasją. Ich losy i doświadczenia niosą nadzieję. Jestem przekonana, że w ten sposób mogą zmieniać świat na lepsze. Wychodzę z głową pełną inspiracji do działań – zdradza Aleksandra Ławrukiewicz, edukatorka i lokalna aktywistka.
Sztuka inspirowana naturą
Dalszej refleksji sprzyjało niezwykłe spotkanie z muzyką inspirowaną przyrodą. Koncert „Dzikie Rzeki” Michała Zygmunta Odra Sound Design przyniósł uczestnikom ukojenie oraz przemyślenia na temat wody jako nieodłącznego elementu życia. Nastrojowe opowieści artysty oraz tchnące melancholią kompozycje wykorzystujące nagrania terenowe autentycznych dźwięków rzecznego świata sprawiły, że Dzień Rewildingu na długo zapadł w serca i pamięć zarówno organizatorów jak i gości imprezy.

– Uwielbiam spokój i łagodność jakimi wyróżnia się twórczość Michała. Myślę, że to wspaniały pomysł łączyć opowieść o rewildingu ze sztuką inspirowaną naturą. W ten sposób możemy docierać do ludzi poprzez wszystkie zmysły – podsumowuje prowadząca wydarzenie Alina Karolewicz.
Słowa te potwierdzają, że cel, jakim było zrozumienie, zobaczenie i usłyszenie rewildingu został osiągnięty, a nadzieja, którą niesie ze sobą ta idea, zachęca do działania coraz szersze grono odbiorców.

Partnerami Światowego Dnia Rewildingu w Goleniowie byli:
Rewilding Europe, Gmina Goleniów, Goleniowski Dom Kultury, Towarzystwo Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy, Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze, Fundacja dla Klimatu i Bioróżnorodności, Komes Water.
Tekst: Magdalena Urlich
Redakcja: Agnieszka Soboń